Με αφορμή το τραγικό συμβάν στην Θήβα, ξύπνησαν μέσα μου τα ρολόγια του παρελθόντος. Το Χαϊδάρι η πόλη μου, δεν είναι απλά μια πόλη στην άκρη της Δυτικής Αθήνας. Είναι η πόλη ανάμεσα σε δυο Εθνικούς δρόμους.
Είναι μια πόλη που συνδέεται και συνδέει το κέντρο των Αθηνών με τους κοντινούς δήμους και την γεωγραφική συνοριακή της περιφέρεια.
Είναι μια πόλη που ενώνει και ενώνεται με τους άλλους δήμους ,μέσα από τις δυο μεγάλες οδικές της αρτηρίες. Την Λεωφόρο Αθηνών(Καβάλας) και την Ιερά Οδό.
Είναι μια “τυχερή-άτυχη” πόλη. Διότι μέσα από τα σπλάχνα της περνά αυτό το θηρίο που λέγεται Λεωφόρος Αθηνών, που σημαίνει δρόμος ταχείας κυκλοφορίας, με τα οχήματα να αναπτύσσουν μεγάλες ταχύτητες.
Ένας δρόμος, που έγινε με το πέρασμα των χρόνων, αιμοδιψής δράκος θα έλεγα, που έχει καταπιεί στην πορεία τής ύπαρξής του, παρά πολύ ανθρώπινο αίμα.
Ο άλλος δρόμος είναι η Ιερά οδός, η πιο σπουδαία διαδρομή της αρχαιότητας. Για μας τους Χαϊδαριώτες η Ιερά Οδός ήταν πάντα ένας σχεδόν εξοχικός δρόμος. Το μεγάλο πρόβλημα υπήρξε και παραμένει η λεωφόρος Καβάλας, η νέα εθνική οδός Αθηνών-Κορίνθου .
Στη Λεωφόρο Αθηνών και στο ύψος που βρίσκεται εδώ και χρόνια κατάστημα γνωστής αλυσίδας γρήγορου φαγητού, απέναντι ακριβώς, υπήρξε για πολλά χρόνια η γειτονιά μου, αφού εκεί ήταν το πρώτο μου σπίτι στο Χαϊδάρι.
Η λεωφόρος ήταν ένα ταμπού για να την διασχίσεις μόνη σου, πριν τουλάχιστον πας γυμνάσιο και λύκειο , ενώ κυριαρχούσε ένας “κώδικας σιωπής” για τους γονείς, όταν αυτό συνέβαινε. Ήταν εξαιρετικά επικίνδυνο για ένα παιδί να διασχίσει μόνο του την Λεωφόρο, μιας και οδική σήμανση και πεζοφάναρα ή και σηματοδότηση κανονική δεν υπήρχαν ή ήταν ελλιπής έως ανύπαρκτη σε κοντινά σημεία της λεωφόρου.
Τα θανατηφόρα ατυχήματα ήταν συχνά, λόγω της υπερβολικής ταχύτητας που αναπτύσσονταν σε μια πολύ κατοικημένη περιοχή. Με την πάροδο των χρόνων έγιναν κάποια έργα αναβάθμισης και διαπλάτυνσης του οδοστρώματος, με κακό όμως σχεδιασμό ,που είχαν σαν αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους πάρα πολλοί πεζοί συνδημότες μας.
Άνθρωποι κυρίως κάποιας ηλικίας που δεν προλάβαιναν να διασχίζουν γρήγορα τον δρόμο , αλλά και λόγω της κακής ορατότητας , οι οδηγοί δεν ήταν σε θέση να τους αντιληφθούν.
Το χειρότερο δε ,ήταν ότι οι ταχύτητες που αναπτύσσονταν από φανάρι σε φανάρι ήταν εξωφρενικές, σε μια κατοικημένη περιοχή , με τραγικές συνέπειες για την ασφάλεια και εν τέλει για την ίδια των ζωή των κατοίκων που ήταν αναγκασμένοι να διασχίζουν πεζοί την Λεωφόρο .
Οι εγγυήσεις ότι οι δρόμοι αυτοί -που πήραν μαζί τους τόσες ζωές συνανθρώπων μας- έχουν την άρτια τεχνική χάραξη και κατασκευή και ότι έχουν γίνει σύμφωνα με τον γεωμετρικό σχεδιασμό δρόμων , παρέχοντας την απαραίτητη ασφάλεια , μου προκαλεί δικαιολογημένο νομίζω προβληματισμό , μετά από τα τόσα θύματα που θρηνήσαμε τα περασμένα χρόνια , αλλά και η σημερινή κατάσταση εγκυμονεί μεγάλους καθημερινούς κινδύνους , για την ασφαλή διέλευση των πεζών που πρέπει να κινηθούν ένθεν και ένθεν της Λεωφόρου.
Ορισμένα επισημασμένα και από την Τροχαία σημεία, θεωρούνται άκρως επικίνδυνα ακόμη και σήμερα, μιας και έχουν “δώσει” τα περισσότερα θανατηφόρα ατυχήματα.
Προς τα πού δηλαδή γέρνει η ζυγαριά, όσον αφορά την μελέτη, επίβλεψη, σχεδιασμό οδικής αρτηρίας που περνά μέσα από μια ζωντανή πόλη;
Ένα πολύ σοβαρό παράδειγμα τέτοιου χαλαρού σχεδιασμού αφορά σίγουρα τα σημεία εκείνα που βρίσκονται κοντά σε πολυσύχναστα μαγαζιά εστίασης, πάνω δηλαδή στην Καβάλας.
Η γραμμή ορατότητας που δημιουργείται από τους στύλους ηλεκτροφωτισμού αλλά και από τα φώτα των αντιθέτως κινούμενων οχημάτων στην διάρκεια της νυχτερινής οδήγησης , αλλά και τις πρωινές ώρες, εξ αιτίας του κακού σχεδιασμού των κυκλικών κόμβων για την απέναντι πρόσβαση του κυκλικού κόμβου στο βάθος, παραπλανούν τον οδηγό, αποκρύπτοντας του την παρουσία και του κυκλικού κόμβου ακόμη, όχι μόνο του πεζού.
Έτσι ο οδηγός είναι πολύ πιθανό να εκτελέσει λάθος χειρισμούς κατά την προσέγγιση του στον κυκλικό κόμβο, αφού αναμένει μια ευθύγραμμη χάραξη και αντί αυτού, κατά την προσέγγιση του στον κυκλικό κόμβο να μην έχει καθόλου ορατότητα.
Θα μπορούσαν οι εκάστοτε δημοτικές αρχές να συγκροτήσουν ομάδες ελέγχου, όπως γίνεται σε πολλά σύγχρονα ευρωπαϊκά κράτη, για την Οδική Ασφάλεια και την κυκλοφορία των πεζών.
Θα ήταν εξαιρετικά χρήσιμο να προχωρήσουν σε ενημέρωση των πολιτών για την Οδική Ασφάλεια, εστιάζοντας ειδικά στην κάθε περιοχή ,λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες και ξεχωριστές ανάγκες και με βάση αυτές τις ανάγκες να γίνονται εξειδικευμένες ενημερώσεις και παρεμβάσεις.
Οι καλύτερες συνθήκες οδοποιίας και συντήρησης των εθνικών μας οδών, δεν αποτελούν από μόνες τους τον βασικότερο παράγοντα αποφυγής ατυχήματος. Η εκπαίδευση , η συνεχής ενημέρωση για την ασφαλή και σωστή οδήγηση μέσα από τα σχολεία και τις ειδικές σχολές οδηγικής συμπεριφοράς , θα καλύψουν τα κενά και θα συμβάλλον στην άμβλυνση δυσάρεστων καταστάσεων.
Η εκάστοτε Δημοτική Αρχή, θα πρέπει να ετοιμάζει και να εφαρμόζει προγράμματα που να προάγουν την οδική ασφάλεια και να εφαρμόζει μελέτες των ατυχημάτων που εμφανίστηκαν σε οδούς ή τμήματα οδών, που περιέχονται στα διοικητικά της όρια, εκτός εκείνων (των οδών) που υπάγονται στην ευθύνη της κεντρικής κυβέρνησης.
Επίσης, στην κατασκευή νέων οδών πρέπει να λαμβάνονται τα κατάλληλα – σύμφωνα με την Αρχή- μέτρα για τη μείωση της πιθανότητας εμφάνισης τέτοιων ατυχημάτων, όταν τα έργα δοθούν στην κυκλοφορία.
Η θεωρία της σωστής οδηγικής συμπεριφοράς δεν πρέπει να εξαντλείται στην εκμάθηση μόνον των κανόνων για αποτροπή παραβατικής οδήγησης,αλλά στην γενικότερη αντίληψη του τι είναι σωστό να πράξει ένας οδηγός κάτω από την επίδραση στρεσσογόνων παραγόντων.
Οι παλαιότερες μέθοδοι περιελάµβαναν εκτενή εκπαίδευση οδικής ασφάλειας στα παιδιά, οδηγική εκπαίδευση στους εφήβους και συνεχή εκπαίδευση ενηλίκων μέσα από διαλέξεις, νέες θεσμικές παρεμβάσεις και εκστρατείες ενηµέρωσης, μέσα από τους Δήμους και τις κοινότητες.
Ολοκληρώνοντας τις σκέψεις μου, θα έλεγα ότι η ψυχολογία της οδήγησης σε εποχές κρίσης είναι, ή τουλάχιστον θα έπρεπε να είναι, µία συνεχής διαδικασία στήριξης για τον οδηγό, αλλά και τον κάθε ενδιαφερόμενο, ενώ θα πρέπει να περιλαµβάνει συναισθηµατική εκπαίδευση, διαχείριση σκέψεων και συνείδηση πράξεων, ώστε αυτές να συµβαδίζουν µε την οδική ασφάλεια και να αποδίδουν κοινωνικό όφελος.
Η ευθύνη και ο σεβασμός είναι δικαίωμα αλλά και υποχρέωση μαζί. Διότι οι ασφαλείς δρόμοι και η σωστή οδήγηση μας, μάς ανοίγουν δρόμους προς την ζωή και τις χαρές της, ακόμη κι όταν κτυπούν μέσα στην καρδιά της πόλης ,όπως στο Χαϊδάρι τον δικό μας μεγάλο Δρόμο.