Τον Ιούνιο του 2014 ο τότε Επίτροπος για τα ανθρώπινα δικαιώματα του Συμβουλίου της Ευρώπης Νιλς Μούιζνιεκς είχε απευθύνει δημόσια μια δραματική προειδοποίηση για τις συνέπειες της μεγάλης οικονομικής κρίσης που δοκίμαζε τις ευρωπαϊκές αντοχές. Στην κατακλείδα των συμπερασμάτων του, επεσήμανε ότι “κινδυνεύουμε να δημιουργήσουμε μια χαμένη γενιά των απογοητευμένων νέων ανθρώπων, με σοβαρές συνέπειες για την αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών, την κοινωνική συνοχή και την πολιτική σταθερότητα.”
Οκτώ χρόνια μετά, με την Ευρωπαϊκή Ένωση ριγμένη στο καναβάτσο από την πανδημία, την πληθωριστική έκρηξη, τις τεράστιες εσωτερικές ανισότητες, τις φυγόκεντρες τάσεις, τον πόλεμο στην Ουκρανία, την ενεργειακή αναταραχή, και την αδυναμία έμπρακτης και έγκαιρης συνεννόησης σε στοιχειώδη ζητήματα, ο κ. Μούιζνιεκς φαίνεται -δυστυχώς- απόλυτα δικαιωμένος. Οι προβλέψεις του έχουν μετασχηματιστεί σε μια ζοφερή πραγματικότητα, την οποία είχε περιγράψει συγκινητικά ο σπουδαίος Ουμπέρτο Έκο όταν έλεγε “ανήκω σε μια χαμένη γενιά και νιώθω οικειότητα μόνο δίπλα σ’ όσους αισθάνονται χαμένοι και μόνοι.”
Ο νέος ορυμαγδός κρίσεων βρίσκει την πατρίδα μας στα πρόθυρα μιας καινούργιας κατάρρευσης, αυτή τη φορά πολύ πιο επικίνδυνης κι ακαριαίας από εκείνη που πρωτοβιώσαμε πριν 12 χρόνια. Με την οικονομία σε διαρκή νάρθηκα, την ισχνή έως ανύπαρκτη αναπτυξιακή πρόοδο, το απαρχαιωμένο παραγωγικό μοντέλο, και τον αποδεκατισμό της μεσαίας τάξης, τα στατιστικά στοιχεία απλώς επιβεβαιώνουν το αναμενόμενο: μπαίνουμε σε μια πρωτοφανή δίνη και πολύ δύσκολα θα καταφέρουμε να παραμείνουμε σε ασφαλή απόσταση από τον λεγόμενο “ορίζοντα γεγονότων”, δηλαδή από το σημείο χωρίς επιστροφή.
Η Ελλάδα κινείται πλέον σε διψήφιο ποσοστό πληθωρισμού (11,4 σύμφωνα με αξιόπιστες εκτιμήσεις), με τις ασφυκτικές ανατιμήσεις σε ενέργεια, καύσιμα, πρώτες ύλες, τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης να γονατίζουν τα νοικοκυριά, τους επαγγελματίες, και τις επιχειρήσεις. Το κόστος δανεισμού της πατρίδας μας είναι μακράν το υψηλότερο εντός Ευρωζώνης, με τις αποδόσεις του ελληνικού δεκαετούς ομολόγου να ανέρχονται πλέον στο εφιαλτικό 4,3% και τα spreads να κινούνται πάνω από τις 250 μονάδες βάσης. Η αδυναμία κάλυψης των εσωτερικών αναγκών σε σίτιση και ενέργεια συνθέτουν ένα εφιαλτικό σενάριο για την επαύριο, γεγονός που πιστοποιεί ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Σταθερότητας ο οποίος επιμένει ότι -παρά την τυπική έξοδο από την εποπτεία- η ελληνική οικονομία παραμένει εξαιρετικά ευάλωτη.
Την ίδια στιγμή που τα κακά μαντάτα συσσωρεύονται, η κυβέρνηση ζει στο σύμπαν ενός ανάλγητου οπορτουνισμού. Με τη βενζίνη στα 2,40 Ευρώ το λίτρο, με αυξήσεις άνω του 30% σε τρόφιμα το τελευταίο τετράμηνο, με νέες σκληρές ανατιμήσεις προ των πυλών, με το κόστος στέγασης στα ύψη, με τα νοικοκυριά να αναλώνουν ήδη τις όποιες αποταμιεύσεις τους (τον Μάιο οι καταθέσεις των νοικοκυριών μειώθηκαν κατά 403 εκατομμύρια Ευρώ), με τον ενεργοβόρο χειμώνα να παραμονεύει, με ορατό το σενάριο επισιτιστικής κρίσης, και με τους πολίτες της χώρας σε πλήρη απόγνωση και στις παρυφές της απελπισίας, ο πρωθυπουργός και η θλιβερή του κουστωδία νοιάζονται μόνο για την οργάνωση της προεκλογικής τους εκστρατείας, για τον δήθεν αιφνιδιασμό της αντιπολίτευσης, και για φτηνά επικοινωνιακά παιχνιδάκια που έχουν σχεδιάσει χρυσοπληρωμένοι μαρκετίστες που δεν έχουν καμία απολύτως επαφή με τα προβλήματα της κοινωνίας.
Η νέα καλπάζουσα καταστροφή είναι έργο που φέρνει φαρδιά-πλατιά την υπογραφή του Κυριάκου Μητσοτάκη και της Νέας Δημοκρατίας. Μια υπογραφή αδιαφορίας, κυνισμού, και απαξίωσης των αντοχών και της υπομονής των Ελληνίδων και των Ελλήνων. Ωστόσο, η κυβέρνηση, ως κυβέρνηση μαθητευόμενων πολιτικών τζογαδόρων, θα πρέπει να ξέρει ότι η “χαμένη γενιά” δεν έχει παίξει ακόμη το τελευταίο της χαρτί. Όταν έρθει η ώρα της κάλπης, θα μείνουν ταπί και καθόλου ψύχραιμοι.
Αγγελική Αδαμοπούλου
Ανεξάρτητη Βουλευτής
Α΄ Αθηνών
Δικηγόρος