Όταν έμαθα ότι η κυρία Λόλα Νταϊφά εκτός από κυρία των Δημοσίων Σχέσεων, ήταν και συλλέκτρια, πραγματικά εντυπωσιάστηκα.
Εντυπωσιάστηκα ακόμα περισσότερο, όταν έμαθα ότι δεν συλλέγει μαντήλια Hermes ή κάποιο άλλο luxury αντικείμενο, όπως θα ήταν αναμενόμενο για μια κυρία των δημοσίων σχέσεων, αλλά ιστορικά πιάτα που καταγράφουν την ιστορική διαδρομή της Ελλάδας τα τελευταία 120 χρόνια.
Με θαυμασμό και σεβασμό την κάλεσα στο τηλέφωνο του τηλεοπτικού καναλιού, όπου εργάζεται, με σκοπό να της ζητήσω να μου μιλήσει για την εξαιρετική αυτή συλλογή της.
Η κυρία Νταϊφά, απλή, άμεση και ευγενέστατη μου απήντησε στο τηλέφωνο χωρίς περιττές αναβολές και με προσκάλεσε στο τηλεοπτικό κανάλι, να συζητήσουμε από κοντά.
Χωρίς να το καθυστερήσω, την επόμενη ημέρα κιόλας το μεσημέρι, βρέθηκα στο γραφείο της, στην Κάτω Κηφισιά.
Με ένα διάπλατο χαμόγελο με περίμενε στην πόρτα .
“Καλησπέρα, ταλαιπωρήθηκες να έρθεις;” με ρώτησε. “Να σου παραγγείλω κάτι, φαγητό ή καφέ ;”
Μακάρι να ήταν έτσι όλες οι κυρίες των Δημοσίων σχέσεων, σκέφτηκα και δίχως να το πολυσκεφτώ της απάντησα καταφατικά και την ευχαρίστησα.
Κάθισα στην αναπαυτική πολυθρόνα χαζεύοντας με την άκρη του ματιού μου την διακόσμηση του γραφείου και ξεκίνησα τις ερωτήσεις μου.
***********************************************************
Ζ.Τ : Κυρία Νταϊφά, πότε και πως αποφασίσατε να ξεκινήσετε την συλλογή αυτή με τα ιστορικά πιάτα ; Δεν ήξερα ότι είστε συλλέκτρια.
Είμαι ο κατεξοχήν άνθρωπος «της συλλογής». Μ αρέσει πολύ να συλλέγω και έχω και μια πολύ μεγάλη συλλογή από ακροκέραμα και τάματα.
Το χόμπι αυτό, το είχα από πολύ νέα.
Την δεκαετία του 70, που ήμουν φοιτήτρια στη Φιλοσοφική, έβλεπα να γκρεμίζουν τις παλιές μονοκατοικίες για να κτίσουν πολυκατοικίες στο κέντρο της Αθήνας.
Έβλεπα τις κατεδαφίσεις και στενοχωριόμουν που δεν μπορούσα να σώσω την «παλιά μονοκατοικία». Ήθελα όμως να σώσω, ένα κομμάτι της, το ακροκέραμο, το πιάτο.
Θυμάμαι, νέα ούσα, επισκέφτηκα το σπίτι της γυναίκας, που αργότερα έγινε πεθερά μου, της κυρίας Καλλιόπης Νταϊφά.
Τότε, δεν γνώριζα καν τον σύζυγό μου, τον Ίωνα Νταϊφά. Το σπίτι ήταν καταπληκτικό με πολύ ωραία αντικείμενα.
Κατά την επίσκεψή μου, ζήτησα ένα ποτήρι νερό και η κα Καλλιόπη, καθώς ήταν μεγάλη σε ηλικία, με προέτρεψε να πάω μέχρι την κουζίνα και να φέρω και ένα ποτήρι νερό και εκείνης.
Στην κουζίνα λοιπόν, καθώς έπινα νερό, είδα ένα πιάτο, «σταμπαρισμένο» με τον τότε Βασιλιά. Το θαύμασα και στη συνέχεια την ρώτησα που το βρήκε. Μου έκανε εντύπωση που έβαζαν τους «βασιλιάδες στα πιάτα».
Αυτή ήταν η πρώτη μου επαφή με τα πιάτα. Μετά το ξέχασα, πέρασαν χρόνια, παντρεύτηκα τον Ίωνα κ κάποια στιγμή θυμήθηκα το πιάτο…
Πάω λοιπόν στην κα Καλλιόπη και της το ζητάω.
Μητέρα, της λέω, εκείνο το πιάτο με τους Βασιλιάδες το έχετε;
Εκείνη, πολύ καλή γυναίκα, αμέσως μου το έδωσε και έτσι ξεκίνησαν όλα!
Έτσι, άρχισα να ψάχνω την ιστορία των πιάτων και έμαθα για κάθε πιάτο για ποιο λόγο το έφτιαχναν, ποιόν ήθελαν να τιμήσουν. Έμαθα για τα σερβίτσια και τις ιστορίες τους.
Πήγαινα στο Μοναστηράκι, στην Σύρο, έψαχνα στο Μεσολόγγι τον Λόρδο Βύρωνα, μετά έψαχνα στο Πήλιο και να μην σας πολυλογώ έψαχνα γι αυτά και είχα γυρίσει όλη την Ελλάδα.
Μετά όποτε μπορούσα και μου δινόταν και η ευκαιρία άρχισα να ψάχνω πιάτα και στο εξωτερικό, στο Μπορντώ, στην Τουλούζη, στην Πράγα, στο Βελιγράδι και έψαχνα στα παλιατζίδικα για πιάτα.
Μεγάλη ιστορία! Άλλα πιάτα έβρισκα, άλλα δεν έβρισκα, άλλα πλήρωνα ακριβά, άλλα με «εκβίαζαν» κατά κάποιο τρόπο, μου τα παζάρευαν και έδινα και μπουκάλια ουίσκι ή αμερικανικά τσιγάρα εκείνη την εποχή.
Τύχαινε πάλι να κάνω κόπο, να πάω, να μιλήσω, να βρω και μετά ο ιδιοκτήτης να μην μου το πουλάει.
Ταλαιπωριόμουν και οικονομικά μου στοίχιζε, αλλά αισθανόμουν πολύ ευτυχισμένη όταν αποκτούσα το πιάτο!
Μαγική στιγμή!
Όταν πήρα το πρώτο πιάτο από την πεθερά μου, δεν φανταζόμουν ότι θα έκανα τόσο μεγάλη συλλογή. Όμως, με τον καιρό παθιάστηκα. Και σιγά σιγά που τα έψαχνα μου άρεσε.
*******************************************************
Αυτά τα πιάτα κατασκευάζονταν κυρίως την Σύρο, στην Πάτρα, στον Πειραιά και στο Αίγιο, αλλά κανείς εδώ δεν είχε την δυνατότητα να περάσει τις σφραγίδες γι αυτό το έστελναν στο εξωτερικό.
Όμως ανακάλυψα το εξής:
Τα πιάτα που κατασκευάστηκαν μετά τον πόλεμο, κάποια από αυτά, τα έφτιαχνε ο Χανιώτης κεραμίστας και γλύπτης, ο Κώστας Ντουσάκης.
Αυτός δεν έχει βιβλιογραφηθεί και δεν μπορούσαμε να βρούμε στοιχεία.
Πήγα όμως, στα Χανιά και βρήκα την κόρη του και αγόρασα κάποια πιάτα του.
Αγόρασα ακόμα και από κάποιους που είχαν σχέση με το ναυτικό πιάτα δικά του.
Σου αναφέρω ότι ο Ντουσάκης είχε φιλοτεχνήσει το μνημείο του Αφανούς Ναύτη στη Σούδα.
Ήταν καταπληκτικός καλλιτέχνης. Κοντά του, η κόρη του Robert Kennedy, η Κάθλιν Κένεντι Τάουνσεντ έμαθε να δουλεύει τον πυλό.
Στα προσωπικά αντικείμενα της Jacky Kennedy ήταν μέσα και η προτομή του John Kennedy που είχε φιλοτεχνήσει ο Ντουσάκης. Τον επισκεπτόταν επίσης και ο Valentino, έφτιαχνε σειρές από καράβια.
Τα πιάτα του Ντουσάκη υπάρχουν στο λεύκωμα της συλλογής μου.
Συλλέκτης σημαίνει κόπος αγωνία , τρέξιμο και οικονομική προσφορά.
Οι συλλέκτες δεν το κάνουν από επίδειξη, το κάνουν από αγάπη. Και γω αισθάνομαι περήφανη για την συλλογή μου και ευχαριστώ τις εκδόσεις «Μίλητος» για την εξαιρετική έκδοση της συλλογής μου.
*******************************************************
Το λεύκωμα με τίτλο «Η Ελλάδα μέσα από 231 ιστορικά πιάτα (1863-1973)» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μίλητος και παρουσιάζει την ιδιαίτερα σπάνια συλλογή πιάτων της Λόλας Νταϊφά.
Την επιστημονική έρευνα της έκδοσης έχει η πολυγραφότατη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αθηνών, λαογράφος Κατερίνα Κορρέ-Ζωγράφου.
Τον πρόλογο υπογράφει ο Ακαδημαϊκός και μακροβιότερος διευθυντής μουσείου (από τη θέση του στο μουσείο Μπενάκη) Άγγελος Δεληβορριάς.
Όλα τα δικαιώματα του βιβλίου, έχουν εκχωρηθεί στην «Ελπίδα», στο σύλλογο των Φίλων Παιδιών με καρκίνο.